Domowe kartacze, cepeliny, pyzy z mięsem lub po prostu kluski ziemniaczane z mięsem. Jest to niesamowicie pyszne danie pochodzące z kuchni kresowej. Przygotowujemy je z ciasta ziemniaczanego, do którego wykorzystujemy ziemniaki gotowane i surowe. Wybierając ziemniaki, weźcie te o dużej zawartości skrobi, wtedy nie trzeba dodawać zbyt wiele mąki ziemniaczanej do ciasta.
Przejdź do:
🥘 Składniki
Dokładnie ilości składników znajdziesz w karcie przepisu.
🔪 Instrukcje krok po kroku
Mielone mięso włożyć do miski dodać posiekaną w drobną kostkę cebulę i przeciśnięty przez praskę czosnek, doprawić dość intensywnie przyprawami, farsz do kartaczy musi być przyprawiany intensywnie, ponieważ ciasto na kluski jest raczej neutralne w smaku. Farsz odstawić do czasu przygotowania ciasta.
Ugotowane, zimne ziemniaki przecisnąć przez praskę lub zmielić w maszynce do mięsa.
500 g ziemniaków gotowanych
Surowe ziemniaki zetrzeć na tarce do warzyw o bardzo drobnych oczkach. Można to zrobić przy pomocy robota kuchennego wyposażonego w tarczę do ścierania ziemniaków na placki. Jest to tarcza o najdrobniejszych oczkach.
Przygotować czystą ściereczkę bawełnianą z mocnej tkaniny, na którą wyłożyć część przetartych ziemniaków i dokładnie odcisnąć nadmiar płynu ziemniaczanego. Róbcie to małymi porcjami, będzie wygodniej i łatwiej.
Płyn odciśnijcie do miski, na dnie po chwili zbierze się skrobia ziemniaczana, którą należy dodać do ciasta. Masa ziemniaczana powinna być sucha, do tego trzeba trochę siły i cierpliwości, ale przyłóżcie się, aby później w gotowaniu kluski się nierozpadły.
1000 g ziemniaków surowych po odciśnięciu
Przetarte i odciśnięte ziemniaki włożyć do miski, dodać sól i skrobię, która zebrała się na dnie naczynia, wyrobić ciasto. Jeśli ciasto będzie zbyt rzadkie, to znaczy, że ziemniaki były słabo odciśnięte, w takiej sytuacji można dodać odrobinę więcej mąki.
Z ciasta odcinać kawałki o wadze około 100 g, każdy placuszek rozpłaszczyć na dłoni, placuszek powinien być duży. Na środek nałożyć solidną porcję mięsa, dokładnie skleić kluskę i uformować owalny kształt.
Kluskę obtoczyć w mące ziemniaczanej, odłożyć na blat do czasu przygotowania całości.
Do dużego garnka wlać wodę, dodać sól, zagotować.
Gotowe kluski włożyć do gotującej wody, gotować przez około 30 minut. Jeśli kluski będą mniejsze niż te zaproponowane przeze mnie, będą potrzebowały mniej czasu na ugotowanie. Ugotowane kluski wyjmujemy łyżką cedzakową, podajemy z przypieczoną cebulką i chrupiącym boczkiem. Fantastyczne smakują kluski podsmażane na tłuszczu, niektórzy uważają, że są lepsze niż te świeżo wyjęte z wody. Żeby przygotować przypieczoną wersje, należy kluski pokroić w plastry i podsmażyć na tłuszczu do przyrumienienia.
🥔 Ciasto na kartacze. Jak przygotować ziemniaki?
Jak zrobić kartacze z mięsem? Jeśli zdecydujecie się przygotować kartacze to trzeba zacząć od przygotowania ziemniaków. Ziemniaki najlepiej ugotować dzień przed przygotowaniem klusek. Po ugotowaniu i odcedzeniu, a następnie dokładnym wystudzeniu, należy przechować w lodówce pod przykryciem. Następnego dnia wystarczy przecisnąć je przez praskę lub zmielić w maszynce do mięsa. Nie róbcie tego zaraz po ugotowaniu, ponieważ ziemniaki i tak zbiją się w "grudki", a następnego dnia trzeba będzie powtórzyć tę pracę.
Jeśli chodzi o surowe ziemniaki, to ścieramy je na tarce o bardzo drobnych oczkach. Oczywiście najlepiej wykorzystać do tego malakser (jeśli taki posiadacie) wyposażony w tarczę do ścierania ziemniaków na placki. Starte ziemniaki koniecznie trzeba odcisnąć z nadmiaru płynu. Do tego celu potrzebna jest bawełniana mocna ściereczka, na którą wykładamy porcjami ziemniaki. Ziemniaki najlepiej nałożyć na środek ściereczki, a następnie złożyć wszystkie rogi razem. Teraz należy skręcać zawiniątko i jednocześnie ściskać tak, aby pozbyć się, jak największej ilości soku. Sok zachować i poczekać, aż na dnie naczynia osadzi się skrobia. Płyn odlać, a skrobię dodać do ciasta ziemniaczanego.
🥩 Z czego farsz?
Farsz do klusek przygotowany jest z surowego mięsa. Zazwyczaj jest to wieprzowina, ale dziś proponuję przygotować farsz z wołowiny mieszanej z indykiem. Wybierzcie mięso dobrej jakości i ze sprawdzonego źródła! Do mięsa należy dodać sporo czosnku, soli, pieprzu oraz posiekaną cebulę. Farsz musi być doprawiony bardzo intensywnie, ponieważ ciasto jest neutralne w smaku.
🧅 Z czym i jak podać?
Kartacze są dużymi kluskami i bardzo pożywnymi, dwie sztuki wystarczą, żeby zaspokoić średni głód dorosłej osoby. Kluski możemy podać prosto z wody okraszone przypieczoną cebulką. Choć muszę przyznać, że najlepsze są na następnego dnia przypiekane na patelni. Nie zjedzcie więc wszystkich od razu. Zimne kluski należy pokroić w grube plastry podsmażyć na oleju na średnim ogniu. Smażymy do uzyskania chrupiącej rumianej skórki, to naprawdę smakuje wybornie, pyszności.
❓Przepis na kartacze - FAQ
Najlepsze odmiany ziemniaków to ziemniaki o dużej zawartości skrobi. Z takich ziemniaków kluski wyjdą najlepsze i nie trzeba będzie dosypywać dodatkowej mąki. Wybierajcie ziemniaki z kategorii C, która oznacza ziemniaki lekko mączyste nadające się do tego typu dań. Odmian ziemniaków jest bardzo wiele, najlepiej zapytać sprzedawcę, które z oferowanych ziemniaków będą najlepsze na kluski. Kilka polecanych odmian to, Boryna, Pasat, Kaszub, Skawa, Bursztyn, Lena, Mila, czy Aster.
To może być wina zbyt wilgotnej masy ziemniaczanej, czyli zbyt słabo odciśniętych surowych ziemniaków. Trzeba do tego naprawdę sporo siły. Jeśli tego nie zrobicie solidnie, ciasto podczas gotowania zacznie się rozpadać.
Zbyt lepkie, luźne ciasto podczas gotowania zacznie się rozpadać. Przyczyną mogą być za słabo odciśnięte surowe ziemniaki lub nieodpowiednia odmiana. Wybierajcie ziemniaki o dużej zawartości skrobi! Jeśli po wyrobieniu ciasta macie wrażenie, że masa jest zbyt luźna i nie trzyma się
Do farszu używamy mięsa surowego. Podczas długiego, ale delikatnego gotowania mięso idealnie się ugotuje. Nadziewanie gotowanym mięsem surowych ziemniaczanych klusek sprawi, że po ugotowaniu farsz byłby bardzo suchy, dlatego też nadziewamy je zawsze surowym mięsem. Choć niektórzy podsmażają farsz mięsny i takim faszerują kluski. W takim przypadku zróbcie cieńszą otoczkę z ciasta ziemniaczanego!
W zasadzie pod tymi nazwami kryją się te same dania. Mogą różnić się wielkością klusek lub ich farszem, ale baza pozostaje podobna.
Kartacze są dużymi kluskami wypełnione surowym mięsem dlatego też trzeba gotować je powoli i długo. Zaproponowana przeze mnie wielkość klusek, czyli około 100 g ciasta ziemniaczanego wypełnionego mięsem powinna gotować się około 25-30 minut. Po takim czasie będziemy mieć pewność, że mięso w środku klusek jest ugotowane.
🥔 Co jeszcze z ziemniaków? Podobne przepisy
Z ziemniaków możemy przygotować bardzo wiele potraw. Z gotowanych ziemniaków możemy przygotować najprostsze kluski, czyli kluski śląskie, które wspaniale smakują z różnego rodzaju sosami. Może macie jednak ochotę na słodkie danie przygotowane na bazie ziemniaków to zapraszam na knedle z brzoskwinią.
📖 Przepis
Kartacze
🥘 Składniki
Składniki na ciasto
- 1000 g ziemniaków surowych (waga po odciśnięciu płynu)
- 500 g ziemniaków gotowanych (ugotować z dodatkiem soli tak jak na obiad)
- 2 łyżki mąki ziemniaczanej (opcjonalnie)
Składniki na farsz
- 500 g mielonego mięsa wołowego
- 300 g mielonego mięsa z indyka
- sól (do smaku)
- pieprz (do smaku)
- 3 ząbki czosnku
- 1 duża cebula
Dodatkowo
- 1 duża cebula (+ 1 duża do podania)
- olej do smażenia
- 100 g boczku (opcjonalnie)
🔪 Instrukcje
Przygotowanie farszu
- Mielone mięso włożyć do miski dodać posiekaną w drobną kostkę cebulę i przeciśnięty przez praskę czosnek, doprawić dość intensywnie przyprawami, farsz do kartaczy musi być przyprawiany intensywnie, ponieważ ciasto na kluski jest raczej neutralne w smaku. Farsz odstawić do czasu przygotowania ciasta.500 g mielonego mięsa wołowego, sól, pieprz, 3 ząbki czosnku, 1 duża cebula, 300 g mielonego mięsa z indyka
Przygotowanie ciasta
- Ugotowane, zimne ziemniaki przecisnąć przez praskę lub zmielić w maszynce do mięsa.500 g ziemniaków gotowanych
- Surowe ziemniaki zetrzeć na tarce do warzyw o bardzo drobnych oczkach. Można to zrobić przy pomocy robota kuchennego wyposażonego w tarczę do ścierania ziemniaków na placki. Jest to tarcza o najdrobniejszych oczkach.
- Przygotować czystą ściereczkę bawełnianą z mocnej tkaniny, na którą wyłożyć część przetartych ziemniaków i dokładnie odcisnąć nadmiar płynu ziemniaczanego. Płyn odciśnijcie do miski, na dnie po chwili zbierze się mąka ziemniaczana, którą należy dodać do masy ziemniaczanej.1000 g ziemniaków surowych
- Masa ziemniaczana powinna być bardzo sucha, do tego trzeba trochę siły i cierpliwości, ale przyłóżcie się, aby później w gotowaniu kluski się nierozpadły.
- Przetarte i odciśnięte ziemniaki włożyć do miski, dodać sól skrobię, która zebrała się na dnie naczynia. Wyrobić ciasto, jeśli ciasto będzie zbyt rzadkie, to znaczy, że ziemniaki były słabo odciśnięte, w takiej sytuacji można dodać odrobinę więcej mąki.2 łyżki mąki ziemniaczanej
- Do dużego garnka wlać wodę, dodać sól, zagotować.
- Z ciasta odcinać kawałki o wadze około 100 g, każdy placuszek rozpłaszczyć na dłoni, placuszek powinien być duży. Na środek nałożyć solidną porcję mięsa, dokładnie skleić kluskę i uformować owalny kształt. Na talerz nasypać kilka łyżek mąki ziemniaczanej. Obtoczyć kluski w mące ziemniaczanej, odłożyć na blat do czasu przygotowania całości.
- Gotowe kluski włożyć do gotującej wody, gotować przez około 30 minut, jeśli kluski będą mniejsze niż te zaproponowane przeze mnie, będą potrzebowały mniej czasu na ugotowanie. Podczas gotowanie delikatnie zamieszajcie w garnku, aby kartacze gotowały się równomiernie. Ugotowane kluski wyjmujemy łyżką cedzakową, podajemy z przypieczoną cebulką i boczkiem. Fantastyczne smakują kluski podsmażane na tłuszczu, niektórzy uważają, że są lepsze niż te świeżo wyjęte z wody. Żeby przygotować przypieczoną wersje, należy kluski pokroić w plastry i podsmażyć na tłuszczu do przyrumienienia.1 duża cebula
📋 Notatki
Patrycja Reszko napisał
Ale bym zjadła!
Anna napisał
O ja też 😜 uwielbiam je, trzeba zrobić!
Miłośniczka kartaczy napisał
Robię kartacze od lat. Nigdy nie dodaję skrobi ziemniaczanej. Po wyciśnięciu ziemniaków ( wyciskam wodę do garnka) czekam aż skrobia z ziemniaków osiądzie na dnie garnka, zlewam wodę i dokładam skrobię która osiadła na dnie garnka. To wystarczy w zupełności. Kartacze nie są neutralne w smaku, gdyż ziemniaki gotujemy z solą a kartacze w osolonej wodzie. Chodzi właśnie o to żeby i farsz i ziemniaki miały smak. Pochodzę z Mazur i tam właśnie tak się robi kartacze, tak robiła moja mama, babcia i prababcia. W kartaczy właśnie najbardziej mi smakuje masa ziemniaczana. U nas się robi kartacze z 10-15 kg ziemniaków. Na drugi dzień kroimy w grube plastry i smażymy. Pyszne.
Anna napisał
No tak, skrobię zebraną po wyciśnięciu ziemniaków dodajemy do ciasta i w razie potrzeby dodajemy więcej mąki, gdyby cisto tego wymagało. Nie każdy wybierze odpowiednio mączyste ziemniaki, które zapewnią idealne ciasto. Dlatego też w takiej sytuacji lepiej dodać mąkę ziemniaczaną niż zmarnować całą pracę. Ktoś, kto tak jak Pani robi je od lat i ma w tym wspaniałe doświadczenie to wie, jakie powinno być ciasto i jego konsystencja. Natomiast osoby robiące je po raz pierwszy dla pewności mogą dodać odrobinę mąki, aby mieć pewność, że wyjdą. Mąka ziemniaczana w ilości 2 łyżek to nic złego ;).
Co do smaku to oczywiście ma Pani rację, kartacze nie są neutralne w smaku, i takie nie powinny być. Mięso musi być dobrze doprawione, aby po ugotowaniu wyśmienicie smakowało z grubą warstwą ziemniaczanej otoczki.
Zgadzam się z Panią, odsmażane są najlepsze, taki uwielbiam najbardziej!!!
Pozdrawiam gorąco.
Karina napisał
Super przepis. Zrobiłam dokładnie jak w opisie - wyszły pyszne i mięciutkie 🙂
Anna napisał
Dziękuję, super bardzo się cieszę, że smakują 🙂 Za mną chodzą od jakiegoś czasu, muszę je zrobić i mam już pomysł na wersję wegetariańską :). Pozdrawiam serdecznie.
DrAgon napisał
Do diabła z tym wszystkim! Wrzuciłem do waru i się rozpadły!
Anna napisał
Przykro mi, ale to najprawdopodobniej wina mało mączystych ziemniaków :(, po prostu były nieodpowiednie do tego typu dania, nie każde ziemniaki się do tego nadają. Tak jak napisałam we wpisie, powinna to być odmiana ziemniaków mączystych! Surowe ziemniaki powinny też być bardzo mocno odciśnięte to bardzo ważne. Jeśli stosujemy jednak ziemniaki z małą zawartością skrobi, należy dodać więcej mąki ziemniaczanej, aby ciasto związało. Kartacze, jeśli nawet były przygotowane z odpowiednich ziemniaków i ciasto było zwarte, to mogą rozgotować się przez zbyt moce gotowanie. Powinno gotować się je na wolnym ogniu, aby mięso doszło w środku, a ciasto zostało całe... Nie są to proste kluchy, szczególnie kiedy robimy je po raz pierwszy, trzeba do nich wyczucia. Mam nadzieję, że jednak jeszcze kiedyś Pan spróbuje :).
Kasia napisał
Porażka. Zrobiłam..... A raczej dzięki nim wysprzątałam kuchnie i tyle. Wszystko w koszu. Ładnie wygląda na foto ;-( ciasto się kleilo, nie dało rady uformować nic. Nigdy więcej!
Pozdrawiam;(
Anna napisał
Przykro mi :(, ale skoro ciasto kleiło się, to pewnie ziemniaki niebyły odciśnięte na wiór! Piszę o tym w przepisie, że powinny być bardzo solidne odciśnięte, najlepiej robić to małymi porcjami, aby łatwiej było to zrobić.To podstawa udanego ciasta! No i oczywiście gotowane ziemniaki powinny być zimne w chwili przecierania....
Ciasto można zawsze uratować przez dodanie większej ilości mąki.
Dziękuję za komplement "ładnie wyglądają na foto", ale zapewniam, że kartacze ze zdjęcia, są dokładnie z tego przepisu, gdyby nie wyszły, to by też nie wyglądały 😉
Pozdrawiam serdecznie 🙂
amfi napisał
czy mięso nakładamy surowe, czy po uprzedniej termicznej obróbce?
Anna napisał
Tak, jak opisane jest we wpisie farsz do kartaczy, jest przygotowany z mięsa surowego. Jeśli poddamy je wcześniej obróbce termicznej, farsz będzie suchy. Proszę się nie martwić surowe mięso nawet w tak dużych i grubych kluskach ugotuje się i będzie wspaniałe soczyste i bardzo smaczne. 🙂
Delektujemy napisał
Przywołujesz smaki z dzieciństwa. Zrobienie kartaczy to taki ogrom pracy, podziwiam. a
Anna napisał
Czasami warto poświęcić trochę czasu na zrobienie sobie i bliskim przyjemności 😉 Zachęcam!
Krzych napisał
Rety rety, jakie to proste!
Kilka lat temu z małżonką zjeździliśmy Podlasie szlakiem kartacza, masz rację z tym średnim głodem , sycące są bardzo!
A tak z baraninką jakby zrobić, mmmmm, rozmarzyłem się 🙂
Anna napisał
Baranina, a może delikatniejsza jagnięcina? To z pewnością będzie pyszna wersja kresowego przysmaku 🙂
iza napisał
o rany ale mi smaku zrobiłaś
Anna napisał
To koniecznie musisz zrobić 🙂